SGK giriş tarihine göre değişen emeklilik sistemi, 94, 08 ve 18 yıllarında işe başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları oluşturuyor. 3600, 4.500 ve 5400 günlük prim üzerinden şekillenen modellerle, belirli koşulları sağlayan vatandaşlar daha erken emeklilik imkânı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve çalışma süresi gibi unsurlar dikkate alınarak hazırlanan bu yeni sistem, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik şartları yeniden şekilleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları tekrar tanımlanıyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü üzerinden erken emeklilik fırsatı sunuluyor. Yaş ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu sistemler, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler getiriyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için çeşitli gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu formüller, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan çalışanlara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 gün formülü
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, 15 yıl çalışma ve 3.600 gün prim şartlarını yerine getirdiğinde erken emeklilik imkânı kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı elli, erkek sigortalılarda ise 55 olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu model avantajlı bir seçenek sunuyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
2000 ve sonrası sigorta girişi yapılan çalışanlar için kısmi emeklilik koşulları biraz daha zor. Bu grup, 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 gün şartı
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır erken emeklilik koşulları geçerli. Bu çalışan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olma hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az yüzde 40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim gün sayısı ve çalışma yılı, rapor yüzdesine bağlı olarak değişiyor:
– %40 ila %49 arası için on sekiz yıl ve 4100 gün,
– %50–59 arası için 16 yıl ve 3700 gün,
– %60 üstü için on beş yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra çalışma durumunda emekli aylığı kesiliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir avantajlı sistem uygulanıyor. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından eksiliyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emeklilik fırsatı elde ediyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik planınızı, ilk SGK girişinize göre hesaplayın.
-
Eksik günlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi özel hakları inceleyin.
-
Çocuğunuz engelliyse, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi kısaltabilirsiniz.